هوادهی

هوادهی یک روش مکانیکی جهت حل کردن هوا در آب به شمار می رود. این مهم با افزایش سطح تماس بین آب و هوا بدست می آید. غلظت اکسیژن در آب یکی از نخستین شاخص هاي کیفی آب براي آبزي پروري محسوب می شود. در طبیعت با عملکرد باد و امواج در آبهاي ساکن پشت سدها و دریاچه ها و دریاها و اقیانوس ها رخ می دهد. همینطور به وسیله ي حرکت جریان آب و سرعت و ریزش آب درچشمه ها ورودخانه ها و کانال هاي با شیب مناسب، عمل هوادهی انجام می گیرد. به طور کلی در طبیعت دو پدیده انتشار )Diffusion )و فتوسنتز منابع تامین اکسیژن مورد نیاز آبزیان می باشد. افزایش سطح تماس بین آب و هوا باعث حل شدن مقادیر بیشتري از هوا در داخل آب می شود و از طرف دیگر به انتقال گازهاي مضر از آب به داخل هوا کمک می کند. بنابراین انتخاب مناسب یک هواده و استقرار آن در محیط آب مورد نیاز و نحوه استقرار از لحاظ عمق مناسب تاثیر بسیاري در راستاي کارایی و تامین هدف را به دنبال خواهد داشت. چرا که درصورت عدم رعایت موارد فوق و بدون شناخت از اثرات هواده ممکن است نتیجه عکس آید شود. روش هاي متفاوتی در غنی سازي آب از اکسیژن وجود دارد از جمله آنکه اکسیژن خالص را مستقیم وارد آب کنیم یا آن را در مخازن تحت تماس و فشار با آب مخلوط نموده و وارد آب نماییم و روش دیگر استفاده از هوادهی، که خود شامل انواع روشهاي گوناگون هوادهی می باشد ازجمله به روش مکانیکی وشکستن سطوح آب و ایجاد سطح تماس بیشتر آب با هوا و روش دیگر استفاده از پمپ هاي جابه جایی و پرتابی آب می باشد که این روش معموال درمزارع گرمابی مورد استفاده قرارمی گیرد. تراکم ماهی در استخرهاي متراکم، به دلیل افزایش فعالیت هاي متابولیکی و بهره گیري از کوددهی و تغذیه، اکسیژن از آب بیشتري را طلب می کند در نتیجه، مکانیسم هاي طبیعی قادر به تامین اکسیژن مورد نیاز نمی باشد و لذا می بایست اقدام به هوادهی نمائیم. تولید دستگاه هاي هواده براي افزایش توان تولید در استخر هاي پرورش ماهی از دیرباز مورد توجه متخصصین این صنعت در ایران و جهان بوده است. کایوم و همکاران )2005 )با بررسی اثر هوادهی روي کیفیت، رشد و بقاي 4 گونه ماهی شامل:,mrigala Cirrhinus, rohita Labeo idella Ctenopharyngodon and molitrix Hypophthalmichthys در استخر هاي آبزي پروري دامنه رشد و بقاي باالیی (0001.0<P (را در استخرهایی که هوادهی شدند نسبت به استخرهایی که هوادهی نشدند مشاهده کردند. همچنین آنها اظهار کردند میزان رشد اقتصادي تولید ماهی در استخرهایی که هوادهی شده بیشتر بوده است. -SIPAÚBA TAVARES و همکاران )1999 )طی تحقیقی بر روي استفاده از هواده هاي مکانیکی و اثرات آن روي توده هاي آبی اختالف
معنی داري (05.0 < P (را در هنگام استفاده از هواده هاي مکانیکی روي متغییرهایی نظیر دماي آب، شفافیت، PH ، غلظت اکسیژن محلول، بی کربنات، دي اکسیدکربن آزاد، فسفر کل، نیترات آمونیوم و نیتریت مشاهده کردند. AVNIMELECH و همکاران )1992 )اثر هوادهی را روي تبدیل مواد آلی و ترکیبات نیتروژن دار در استخرهاي پرورش ماهی بررسی کردند. در مطالعه آنها مشخص شد هر دو عامل اختالت و هوادهی پارامترهاي مهم در سیستم متراکم آبزي پروري می باشد. همچنین هوادهی امري ضروري براي پروسه نیتریفیکاسیون شناخته شد. با توجه به این مهم، دستگاه هاي متعددي در این زمینه طراحی و تولید شده اند از قبیل پدل ویل، اسپلش و سوپر اسپلش، ایرجت و فورس و غیره که می تواند در روند تولید اثرگذار باشد اما بدلیل سطحی بودن قادر به جابجایی، انتقال آب و هوادهی سطوح پایینی استخر نمی باشند.